نویسنده «از قنات ملک تا بغداد»: دوست داشتم اثری درباره حاج قاسم خلق کنم که در تاریخ ماندگار شود

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران توانا کتاب «از قنات ملک تا بغداد» اثری از روح الله اژدری است که طی ۱۰ فصل روایت زمانه و زندگی شهید حاج قاسم سلیمانی است، نویسنده اطلاعات بسیار عمیق و گسترده‌ای از نقش و فعالیت‌های این شهید در مبارزه با رژیم طاغوتی پهلوی، حضور در دفاع مقدس، فرماندهی نیروهای قدس، مبارزه با اشرار در جنوب شرق کشور، مبارزه با گروه‌های تکفیری و داعشی در عراق و سوریه و به هم ریختن محاسبات و اقدامات رژیم شرور و مداخله‌گر و استکباری آمریکا ارایه می‌دهد.

برای آشنایی بیشتر با این اثر دقایقی با نویسنده کتاب به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه تقدیم می‌شود.

برای شروع خودتان را معرفی کنید و از سابقه کاری‌تان در حوزه کتاب بگویید.

روح الله اژدری محقق و پژوهشگر در حوزه مسائل سیاسی هستم و در گذشته هم دو عنوان کتاب در حوزه مسائل سیاسی مثل کتاب «جنگ نرم ایران و آمریکا» و «مجلس ششم از تقلب تا تحصن» از من منتشر شده است. تمرکز مطالعاتم روی مسائل سیاسی به منظور تبیین مسائلی که جامعه در مورد آن شبهاتی دارد و لازم است برای ارتقاء فهم سیاسی ما هم مسائلی را به عنوان روشنگری مطرح بکنیم، است.

ایده کتاب از قنات ملک تا بغداد از کجا آمد؟

نقطه عطف شکل‌گیری ایده کتاب از قنات ملک تا بغداد، شرکتم در مراسم تشییع این شهید در کرمان بود. من برای شرکت در تشییع پیکر مطهر ایشان از شیراز به کرمان رفتم و در همان جا تصمیم گرفتم که یک کار جامع و خوبی در مورد عملکرد شهید سلیمانی انجام بدهم که اگر خدا قبول کند به نوعی در تاریخ ماندگار شود و آیندگان برای شناخت شهید سلیمانی به آن مراجعه کنند. شهید سلیمانی علاوه بر اینکه یکی از فرماندهان بزرگ دفاع مقدس محسوب می‌شد و خدمات عظیمی به کشور داشت. در این مقطع فرمانده نفوذ و تقابل ژئوپلتیک ایران با بازیگران فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای بود و خدمات بزرگی به کشور و منطقه انجام داد. چون بحث توسعه نفوذ ژئوپلتیک ایران و هلال مقاومت برای بسیاری از کشورها از جمله عربستان، اسرائیل، آمریکا و اروپایی‌ها قابل قبول نبود، لذا شبهات زیادی در مورد حضور منطقه‌ای ایران در داخل کشور توسط رسانه‌های داخلی و خارجی انجام پذیرفت.

شعار مشهور «نه عزه ، نه لبنان جانم فدای ایران» لب کلام مخالفان با نفوذ منطقه‌ای ایران محسوب می‌شد. لذا با کار تروریستی آمریکایی‌ها در به شهادت رساندن سردار سلیمانی، ضرورت داشت که با تحقیقی جامع در مورد شخصیت انقلابی و عملکرد منطقه‌ای شهید سلیمانی در شکل دادن به هلال مقاومت به این شبهات پاسخ داده شود و همین باعث شکل‌گیری ایده تالیف این کتاب شد.

با توجه به این که این کتاب به نوعی کتاب مرجع محسوب می‌شود، در مورد منابعی که برای تولید کتاب از آن استفاده کردید توضیح دهید؟ چه منابعی با چه دسته‌بندی و چه میزان مصرف در خروجی داشتید؟

اتفاقا وقتی من ایده این کتاب را مطرح کردم برخی از دوستان و اساتید در حوزه پژوهش نظرشان این بود که در آن مقطع و در سال ۹۸ منابع بسیار قلیلی در مورد سردار شهید سلیمانی وجود دارد و کار در این زمینه خیلی مشکل است. با توجه به مکتوم بودن شخصیت شهید سلیمانی، هم به دلیل ماهیت شخصیت معنوی ایشان و هم به دلیل حساسیت حیطه مسئولیت سپاه قدس کار در این زمینه واقعا سخت هم بود. ولی بنده معتقد بودم ما وظیفه داریم که خودمان با تلاش و کوشش و در واقع جهاد پژوهشی و تبیینی این منابع را برای نسل های آینده و فعلی فراهم بکنیم.

لذا از زمان طرح ایده تا مدت بیش از یکسال فقط کار گردآوری مطالب را انجام دادم. به مرور هم مصاحبه ها و تحلیل ها ، گزارشات و کتاب های متعددی در خصوص سردار سلیمانی هم کار شد که خیلی به ما کمک کردند. تلاش کردم با همایش های بین المللی هم که در مورد شهید برگزار می شد ارتباط برقرار کنم و از مقالات بهره ببرم. لذا برای تدوین کتاب بیش از ۳۰۰ منبع داخلی مثل کتاب، مقاله، روزنامه، سایت‌های اینترنتی، مصاحبه‌ها، گزارش و غیره مورد استفاده قرار گرفته و بیش از ۷۰ منبع خارجی معتبر به زبانهای مختلف عربی، انگلیسی، روسی، فرانسوی و چینی ترجمه و مورد بهره برداری قرار گرفته است.

چه مدت زمان و چه مراحلی برای تدوین این کتاب را پشت سر گذاشتید؟

از زمان طرح ایده تا اکنون که سومین سالگرد شهید سلیمانی است بنده روی این کتاب کار کرده ام. البته این بخش کوچکی از آنخدمات وعملکرد انقلابی سردار شهید سلیمانی است و به نظرم با مرور زمان نیمه پنهان شخصیت ایشان بیشتر مشخص خواهد شد. و انشاء الله شاید خدا توفیق داد که این کتاب را در ویرایش های آیندهتکمیل تر بکنیم.

از کتاب‌های دیگر منتشر شده در مورد حاج قاسم سلیمانی بهره بردید؟ کدام کتاب‌ها به چه اندازه؟

در طول سه سال گذشته من اکثر کتابهایی که در مورد سردار سلیمانی چاپ شده اند را خریده و خوانده ام. برخی ازاین کتابها جنبه خاطره گویی دارند که بنا به تناسب و تحلیل موضوع خاص از آنها استفاده کرده ام. مثل کتاب از چیزی نمی ترسیدم یا کتاب برادر قاسم یا ذوالفقار . برخی از کتابها هم بخشی و اختصاص به یک ویژگی خاص سردار دارند مثلا بحث مدیریت ایشان را مطرح کرده اند و لذا باز همان استفاده را اگر لازم بوده کرده ام.

آیا مکتب حاج قاسم سلیمانی از این کتاب به لحاظ محتوای یا مالی حمایت کرده است؟ اساسا با مکتب تعامل برقرار کردید؟

در ابتدای کار پژوهشی مؤسسه مکتب سلیمانی هنوز شکل نگرفته بود. بعد شکل گرفت که بیشتر تلاش داشتند منابع و آثار را جمع آوری کنند. امیدوارم در این زمینه که خیلی هم ضرورت دارد موفق باشند. چون لازم است که نسل های آینده بیشتر با سردار شهید سلیمانی آشنا بشوند و لازمه این کار حفظ آثار معنوی و مادی شهید سلیمانی است. البته در مرحله ممیزی، این کتاب توسط موسسه مکتب سلیمانی بررسی شده و مجوز چاپ دریافت کرده است، اما حمایت مادی و یا محتوایی در مورد این اثر صورت نگرفته است. من امیدوارم این موسسه شرایطی را برای محققین فراهم کند که به شکل فراگیرتر در مورد شهید سلیمانی بتوانند کار کنند. محققین هم نیازمند حمایت مادی هستند و هم نیازمند این هستند که از منابع گردآوری شده استفاده بکنند.

چرا تصاویر انتهایی کتاب کم است و تصاویر محدود به حاج قاسم سلیمانی است و دوره‌های زمانی خاص از زندگی ایشان مورد توجه نبوده است.

تصاویر پایانی کتاب از دوران جوانی سردار سلیمانی تا شهادت ایشان تنظیم شده است. چون تصاویر زیاد است لذا محدودیت در مورد استفاده از تصاویر وجود دارد. اما چون تاکید بیشتر کتاب بر عملکرد شهید سلیمانی در محور مقاومت است بیشتر در این زمینه از عکس ها استفاده شده است.

لازم می‌دانم در پایان چند نکته در مورد این کتاب بیان کنم. مهمترین ویژگی این کتاب این است که تصویر سازی عمیقی و حقیقیاز شخصیت ملی و جهانی سردار سلیمانی در بستر تاریخ پرحوادث ایران و منطقه غرب آسیا در ذهن مخاطب ایجاد می کند.لذا می تواند منبع مهمی در شناخت این قهرمان اسلامی و ملی در بستر تاریخ باشد و هرچه تاریخ به گذشته بخزد ارزش این اثر بهتر درک خواهد شد و از منابع دست اول قلمداد خواهد شد.

با تصویرسازی حوادث و وقایع تاریخی ایران و منطقه غرب آسیا هم لزوم راهبرد دفاع فرا مرزی ایران را برای مخاطب روشن می‌کند.

باتوجه به توطئه افکنی و فتنه انگیزی دشمنان منطقه ای و فرامنطقه ای و مزدوران داخلی و خارجی آنها برای کشور ما در این برهه تاریخی، این کتاب می تواند عبرت آموزی خوبی برای ما داشته باشد و از سرنوشت کشورهایی مثل سوریه و عراق درس عبرتی برای تحکیم وحدت ملی حول محور ولایت فقیه داشته باشیم.