رخنههای فرهنگی و نقش دولتمردان در ایجاد آن (قسمت ششم)، رجعت تدریجی لیبرالها و سکولارها
د: دولت تدبیر و امید، رجعت تدریجی لیبرالها و سکولارها
در طول دوران روی کار آمدن دولت تدبیر و امید، مجدداً حجم هشدارها و دستورالعملهای رهبری در حوزة فرهنگ افزایش یافته است.
در دولت تدبیر و امید، متأسفانه شاهد رجعت بسیاری از افراد آزمایش پسداده در دولتهای سازندگی و اصلاحات هستیم، چه در رأس وزارتخانهها و چه در بدنة دولت و لذا مجدداً فرصت برای تاختن بر پیکرة فرهنگ عمومی و ایجاد رخنه در سپر فکری و روحی جامعه برای فرصتطلبان فراهم گردید. هشدارهای رهبر فرزانة انقلاب در زمینه فرهنگ به دولتمردان که قلّة آن را در حکم معظّمٌله به شورایعالی انقلاب فرهنگی شاهد هستیم (1393/7/26) و پرهیز دادن آنان از تغییر مسیر فرهنگ جامعه و ایجاد رخنه در آن که به تزلزل هویت ملت و جوانان منتهی خواهد شد، نشانه این رجعت است.
حاشیهسازیهایی که منجر به جدایی و انشقاق ملت از یکدیگر و بیاعتمادی به نظام و مسئولین میشود، چه در حوزة فرهنگ و چه در حوزة سیاست و اقتصاد، مجدداً ذهنها و روانها را مورد هجمه قرار داده است. برخی روزنامهها،به هنجارشکنی روی آورده و بهطور آشکار خط و روش دشمنان را تبلیغ و درونسازی میکنند.
تأکیدهای رهبری و محورهایی که مورد تصریح قرار دادهاند نشان میدهد که جریان سکولار فرهنگی مجدداً با دولت تدبیر و امید، جان گرفته و با توان بیشتری به عرصة فرهنگ وارد شده است. اظهار نگرانی و دغدغه رهبری و دستورالعملی که به شورای عالی انقلاب فرهنگی- که نیمی از آن شخصیتهای حقیقی و نیم دیگر شخصیتهای حقوقی یعنی مسئولین دولتی نظام به ویژه از دولت هستند- صادر فرمودند، گواه این موضوع است. چند نگاه انحرافی در این دولت عامل دغدغههای رهبری است:
1- طرح مجدد «دین دولتی» و «فرهنگ دولتی» رهبری را به واکنش وا میدارد. معظمٌله عنوان میکنند که با طرح این دیدگاه به دنبال محدود و تخریب کردن نقش نظارتی دولت هستند؛ در حالی که دولت باید توان خودش را صرف ترویج فضایل و جلوگیری از موانع رشد آنها کند.(۲۹) و تأکید میفرمایند که نظارت دولت هیچ منافاتی با آزادی ضابطهمند ندارد. وظیفه شرعی و قانونی دولت این است. در حالی که برخی مسئولین از عدم وظیفه دولت در بردن مردم به بهشت سخن میگفتند.
2- طرح ضرورت سپردن فعالیتهای فرهنگی به دست مردم با نگاه افراطی آن که کوتاه کردن دست حکومت در فرهنگ و ولنگاری و هرج و مرج در فرهنگ و هویت دینی جامعه بود، نگاه غیر مسئولانه دیگری است که رهبری به آن اشاره داشتند: ضرورت ورود دولت و حکومت در مسائل فرهنگی، همچنان که در مسائل اقتصادی متصوّر و تأکید میشود، به معنای سلب فعالیت مردم نیست. دولت در جاهایی که این فعالیتها دارای آسیبهای اجتماعی است باید وارد بشود نه اینکه بگوید من دخالت نمیکنم.(۳۰)
3- نگاه برخی دولتمردان به آزادی فرهنگی که مترادف با رهاسازی و عدم هدایت حکومت در فرهنگ والیگارشی فرهنگی است، رهبری را به طرح این مسأله با تأکید وا میدارد: بعضی در دستگاههای دولتی، غیرمسئولانه حرف میزنند و ادعای غربیها در مورد آزادی فرهنگی را تکرار میکنند، در حالی که غربی ها روی رسوم و ارزشهای فرهنگی خودشان اصرار و مقاومت بیشتری نشان میدهند.
4- احساس نگرانی رهبری از ناحیه این نقطه نظرات و دیدگاههای دولتمردان، ایشان را به طرح پایههای این نگرانی میکشاند و تصریح میکنند که نگرانند. نگران رخنههایی هستند که از رفتارها و اظهار نظرهای غیر مسئولانه ناشی میشود. رخنههایی که مثل رخنههای اقتصادی نیستند که با سبد کالا و یارانه بسته شود. تقویت جناح مؤمن توسط دولت و مسئولین فرهنگی، توصیه اکید رهبری در بستن رخنههاست.(۳۱)
5- از همه مهمتر، ابلاغیه رهبری به شورای عالی انقلاب فرهنگی در حکم آغاز دوره جدید فعالیت این شورا بود که درآن محورهای مهمی در راستای نگرانی خود از تضعیف فرهنگ دینی جامعه و رواج فرهنگ غربی از سوی معارضان فرهنگ دینی، را اعلام فرمودند: مهندسی فرهنگ کشور، ارتقاء کمی و کیفی محصولات فرهنگی، فهم و تثبیت و انفاذ ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، شناخت آسیبها و تهدیدها و راهکارهای مناسب آن، پایش مستمر از فعالیتهای فرهنگی و... در کنار تأکید بر امیدوار کردن دلبستگان فرهنگ دینی و انقلابی و در مقابل نگران و ناامید کردن معارضان این فرهنگ، از جمله تأکیدات رهبری است.(۳۲) اجازه نقد دولت در زمینههای فرهنگی با رعایت انصاف و منطق و نیز ضرورت حمایت دولت از جبهه فرهنگی انقلاب و حرکت های خود جوش مردمی، راهکارهایی است که رهبری برای کاستن از رخنه و وادادگی مدیران فرهنگی و غیرآنها، طرح فرمودند.(۳۳)
6- مسأله بسیار مهم در دولتهای تدبیر و امید، توافق و تصویب محرمانة سند 2030 است که جهت فرهنگی و آموزشی کشور را تغییر داده و سنتها و سبک زندگی فاسد غربی حتی همجنس بازی را به عنوان آموزشهای جنسی در آحاد جامعه رسوخ میدهد.
نهیب رهبری و افشای اجرای سند، دولت را به عقبنشینی وادار کرد و هوشیاری و حساسیت جامعه و نخبگان را برانگیخت.
«عزیزان من! درست توجه کنید! مخصوصاً مسئولین عزیز و محترمی که تشریف دارند، توجه کنند... لُبّ کلام و جان کلام در سند 2030 که فصل مهمی مربوط به آموزش و پرورش دارد، این است که نظام آموزشی باید سبک زندگی را و فلسفه حیات را بر اساس مبانی غربی به کودک بیاموزد؛ این آن لُبّ کلام در سند 2030 است. یعنی چه؟ یعنی جنابعالی، انسان متدیّن و علاقمند به کشورتان، علاقمند به آیندهتان، در کلاس درستان سربازی برای غرب درست کنید.(34)
7- اجرای سند تحول آموزش و پرورش که ابلاغ شده است و تأکید مکرر بر آن و گلایه از عدم اجرای کامل و جدی این سند، از توقعات رهبری از دولت تدبیر و امید و مسئولان فرهنگی بهویژه آموزش و پرورش کشور است. این سند میتواند خلأ بسیاری از ضعفهای فرهنگی و فکری را در کنار تقویت کارآفرینی و مهارت افزایی و علم آفرینی، برطرف نماید.
«سند تحول، یک ریلگذاری است؛ سند تحول میتواند آموزش و پرورش را به آن سر منزل مورد نظر برساند؛ ما باید کاری کنیم که این اتفاق بیفتد... باید کاری کنیم که این سند محقق بشود... سند، سند بسیار خوبی است، این دنبالگیری میخواهد، کار میخواهد. اولین چیزی که لازم است و نیاز اصلی این حرکت است، روحیه انقلابی است.» (35)
8- اختلال در دستگاههای فرهنگی کشور و ناتوانی در درک مسائل اصلی و پرداختن به آنها، یکی از روزنههای مهم برای نفوذ دشمنان است. این اختلال در دولتهای ندبیر و امید بهطوری افزایش یافت که رهبری مسئله «آتش به اختیار» را برای حرکت و اقدام خودجوش جوانان انقلابی با ویژگیها و تعریف و شرایطش مطرح فرمودند و این اصطلاح نظامی را در عرصة فرهنگ کشور وارد ساختند:
«گاهی اوقات انسان احساس میکند دستگاههای مرکزی فکر و فرهنگ و سیاست و مانند اینها دچار اختلالند، دچار تعطیلند... این همه ما مسئله فرهنگی در کشور داریم، مسائل مهم که شاید من بتوانم ده مسئله اصلی فرهنگی را بهشمارم که اینها دچار مشکلند...{اما} ناگهان میبینید مثلاً فرض کنید اینکه فلان آهنگ قبل افطار پخش بشود یا نشود، میشود مسئله اصلی؛ نامهنگاری میکنند! {نامه وزیر فرهنگ آقای جنتی به صدا و سیما در مورد پخش ربنای شجریان} پیداست که این دستگاه اختلال پیدا کرده که مسئله اصلی را از مسئله فرعی تشخیص نمیدهد و یک مسئله اصلاً بی اعتبار بی اهمیت فرعی را به عنوان یک مسئله اصلی، درشت میکنند. وقتی این جوری دستگاههای مرکزی اختلال دارند، آن وقت اینجا جای همان آتش به اختیاری است که عرض کردم» (36)
9- تأکیدات بسیاری از رهبری انقلاب اسلامی در خصوص روحیه انقلابی، حرکت و مدیریت جهادی، انقلابیگری با توضیح شاخصههای آنها، صورت گرفته است تا عناصر حکومتی این گونه حرکت و عمل کنند و مجموعه جامعه نخبگانی کشور و آحاد مردم، فریب برخی نگاهها و تبلیغات در زمینه مغایرت این روحیه و مدیریت با اقتضای جامعه بین المللی و مصالحه با غرب و حل مشکلات را نخورند.
10- تأکید بسیار بر ارزشهای انقلابی و برشماری آنها، ضرورت آزاداندیشی و برپائی کرسیهای آن در دانشگاهها و طرح علمی مسائل نه تبلیغاتی و جناحی در مراکز علمی کشور، تأکید بر حمایت از تشکلها و حرکتهای خود جوش جوانان متدین، اصرار بر حفظ جمعیت جوان کشور و توقف کنترل جمعیت و ضرورت توجه به فرزندآوری بیشتر برای جلوگیری از پیر شدن جامعه ، ضرورت توجه به کانون خانواده و دوام و قوام آن و نیز حجاب و تقید به آن در جامعه، توجه به استقلال فرهنگی و هویت فرهنگی مستقل و کار کردن در این حوزه، جلوگیری از بزک کردن آمریکا توسط تریبون داران و رسانههای مرتبط با سیاستهای بیگانگان برای عادی سازی مذاکره و رابطه با آمریکا و چشم پوشی از خیانتها و خلف وعدههای بسیار آن کشور و امثال این مسائل، همگی حکایت از حرکت دولتهای تدبیر و امید در ریلی غیر از آنچه انقلاب اسلامی بر مبنای آنها شکل گرفته و در رفتار و گفتاربنیانگذار این انقلاب یعنی امام خمینی و خلف صالح او امام خامنهای منعکس و تجلی یافته است، حرکت و عمل میکند.
منافذ فرهنگی متعدد و بزرگی در دورة دولتهای یازدهم و دوازدهم ایجاد شده است که نیاز به بررسی مستقل و جامع دارد.
11- از جمله آسیبهای فرهنگی که در این دوره شدت یافته است، اظهار نظرهای خودیافته و بی مبنا و فاقد سندیت از تاریخ اسلام برای توجیه وادادگیهای سیاسی و اقدامات خلاف قاعده انقلاب و انقلابیگری است که متأسفانه مبانی فکری جامعه را مخدوش و به ایمان و باورهای مردم خصوصاً جوانان آسیب جدی وارد میکند. مذاکره امام حسین علیه السلام با عمر سعد در روز عاشورا برای توجیه مذاکره با آمریکای شیطان بزرگ، سوء استفاده از صلح امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه برای توجیه نیاز به صلح با آمریکا و... از جمله برداشتهای بی مبنا و کاملاً سیاسی زده از تاریخ اسلام برای توجیه تسلیم طلبی و سازش کاری با دشمن اصلی انقلاب اسلامی و پوشانیدن ضعفهای مدیریتی و ناکارآمدی بخشهای مختلف دولت است. رهبری با توضیح و تبیین منطقی و عقلانی و صادقانه این مسائل، جلوی آسیبها و چالشهای این طرز برخورد با اسلام و آموزهها و تاریخ آن را گرفتهاند و میگیرند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۲۹ - دیدار با اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی، 1392/9/19.
۳۰ - دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، 1393/12/15
۳۱ - دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، 1392/12/15.
۳۲ - حکم آغاز دوره جدید شورایعالی انقلاب فرهنگی، 1392/9/19.
۳۳ - بیانات در حرم مطهر رضوی، 1393/1/1.
34- بیانات در دیدار معلمان و فرهنگیان، 1398/2/11.
35- همان.
36- بیانات در دیدار جمعی از دانشجویان، 1396/3/17.