مدیر مسوول موسسه فرهنگی هنری قدرولایت، تاکیدات امام خامنه‌ای (مدظله العالی) را علت پرداختن به تاریخ مشروطه توسط این موسسه دانست و گفت: در سال‌های اخیر به دلیل هجمه‌ای که نسبت به تاریخ، تحریف آن و تطهیر پهلوی‌ها مخصوصاً در مراکز علمی و دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد، ضرورت پرداختن به مسئله تاریخ مشروطه از گذشته بیشتر است.
کد خبر: ۳۵۶۶۱۱
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ - ۰۰:۲۲ - 05August 2019
احمد عطایی مدیر مسؤل موسسه فرهنگی هنری قدرولایت در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، با اشاره به شباهتهای دوران مشروطه با انقلاب اسلامی اظهار داشت: شباهتهای دوران مشروطه با انقلاب اسلامی موجب اهمیت این موضوع برای مطالعه در تاریخ است. لذا امام خمینی (ره) و امام خامنه‌ای (مدظله العالی) در بیاناتشان مکرراً بر مسئله مشروطه و عبرت گیری و درس آموزی از آن تاکید داشته‌اند که بخاطر همین شباهتهاست.
وی حضور علما را یکی از شباهتهای دوران مشروطه با انقلاب اسلامی دانست و گفت: علما سردمدار حرکت مشروطه و انقلاب اسلامی بوده‌اند؛ وجود دولت‌های بیگانه و اعمال نظر و فشارها و دخالت‌های آنها برای ایجاد انحراف در این حرکت‌ها از جمله دیگر شباهتهای این برهه تاریخی است که در مشروطه بنا به دلایلی موفق شدند اما در انقلاب اسلامی با اینکه نهضت آزادی به عنوان دولت موقت روی کار آمد اما با درایت و قاطعیت حضرت امام (ره) موفق نشدند.
مدیر مسوول موسسه فرهنگی هنری قدرولایت خاطرنشان کرد: یکی دیگر از شباهتهای این دو اتفاق، وجود عناصری به نام «منورالفکرها» است که این جریان در هردو حرکت تلاش می‌کنند تا به عنوان پایگاه‌های داخلی دشمنان بیرونی فعالیت داشته باشند. این جریان را رهبر معظم انقلاب اسلامی با نام «تقی‌زاده‌ها» یاد کردند چراکه تقی‌زاده یکی از عناصری است که در نهضت مشروطه فعال بود و بیش از 80 سال در فعالیت‌های سیاسی کشور حضور داشت. تقی‌زاده‌های امروز نیز دنبال‌روی مشی فعالیت‌های همان تقی‌زاده هستند اما با تجربیات جدید که موجب شده فعالیت‌های چندانی آشکاری را انجام نمی‌دهند اما نفوذ در ارکان کشور و تغییر تصمیم‌گیری‌ها در مراکز تصمیم‌گیری از جمله کارهایی است که این جریان انجام می‌دهند.
این پژوهشگر تاریخ تاکید کرد: مشابهت‌های تاریخی دوران مشروطه و انقلاب اسلامی ایجاب می‌کند تا ما این مقطع تاریخی را به دقت مطالعه کنیم و از آن عبرت و درس‌های لازم را فراگیریم.
عطایی درخصوص اهتمام تاریخ‌نگاران نسبت به نگارش دوران مشروطه عنوان کرد: نمی‌توانیم بگوییم درخصوص مشروطه کار زیادی صورت گرفته اما اندک کتاب‌هایی که نوشته شده، آثار خوبی است که عناوین آنها گاه مستقیماً مربوط به مشروطه نیست. مثلاً کتاب «تاریخ تحولات معاصر ایران» اثری است که توسط موسسه تحقیقات تاریخ معاصر انجام شده و دکتر موسی حقانی و دکتر موسی نجفی در آن اهتمام داشته‌اند که مفصل به مسئله مشروطه پرداخته شده است. «بحران مشروطیت در ایران» اثری دیگری است که حسین آبادیان آن را به سرانجام رسانده که دست‌های پنهان را به خوبی نشان داده است. «بست‌نشینی مشروطه‌خواهان در سفارت انگلیس» کتاب دیگری است که رسول جعفریان به یک مقطع از تاریخ مشروطه که بست‌نشینی است پرداخته است.
عطایی نوشتن تاریخ را یکی از تاکیدات حضرت امام خمینی (ره) دانست و افزود: حضرت امام خمینی (ره) به دلیل اهمیت و تاکیدی که برای نگارش تاریخ قائل بودند حجت‌الاسلام سید حمید روحانی را مامور نگارش تاریخ انقلاب کردند و مسیر را برای ایشان مشخص کردند و فرمودند «تاریخ نگاران آن طوری می‌نویسند که اربابانشان می‌خواهند» و دستور دادند نگارش تاریخ انقلاب را با صدا و تصویر همراه کنید تا دیگران نتوانند در تاریخ انقلاب تحریف ایجاد کنند. ایشان به طور رسمی برای تاریخ‌نگاری حکم صادر کردند. بنابراین از همان زمان تاریخ نگاری مطرح بود و حضرت آقا نیز بر این مسئله تاکید داشتند.
وی به جمله مهمی از حضرت امام خمینی (ره) اشاره کرد و ادامه داد: امام (ره) می‌فرمایند «عبرت بگیرید از این حوادث تاریخ، تاریخ معلم انسان است. تعلیم بگیرید از این حوادثی که در دنیا واقع می‌شود» امام خمینی (ره) در این جمله به اهمیت تاریخ و چرایی مطالعه آن اشاره دارند. همان چیزی که حضرت امیر (ع) در وصیت به امام حسن مجتبی (ع) درباره تاریخ می‌فرمایند که من در آثار گذشتگان چنان غور کردم که گویا با آنها زیسته‌ام و در خطبه قاسعه حضرت دلایل فرود، نزول و شکست حکومت‌ها و دلایل پیروزی و مقاومت ملت‌ها را بیان می‌کنند که یک دوره تاریخ شناسی امتهاست.
مدیر مسوول موسسه فرهنگی هنری قدرولایت افزود: رهبری انقلاب می‌فرمایند «من همیشه به جوانان و محصلین، طلاب و دیگران می‌گویم تاریخ را جدی بگیرید و با دقت به آن مطالعه کنید و ببینید چه اتفاقی افتاد است. عبرت از گذشتگان درس قرآن است» مطالعه تاریخ از نگاه رهبری این است که قدرت تحلیل را بالا می‌برد چراکه با قدرت تحلیل در فتنه‌ها و شبه آفرینیها درست و غلط شناخته می‌شود.
عطایی کتاب «در مشروطه چه گذشت؟» را حاصل پنج سال پژوهش دانست و گفت: زمانی که رهبر انقلاب اسلامی در دیدار با ستاد یکصدمین سال بزرگداشت نهضت مشروطه (1385/2/9) دیدار داشتند و فرمودند «ما کتاب جامعی درباره مشروطه نداریم که به‌طور دقیق نقش علما و بیگانگان و منورالفکرها را نشان داده باشد» برای نوشتن کتاب «در مشروطه چه گذشت؟» اقدام کردیم. وی با اشاره به کتابهای منتشر شده در خصوص دوران پهلوی گفت: در این زمینه کارهای خوبی منتشر شده اما در سال‌های اخیر به دلیل هجمه‌ای که نسبت به تاریخ، تحریف آن و تطهیر پهلوی مخصوصاً در مراکز علمی و دانشگاه‌ها صورت گرفته این مسئله حساس‌تر شد و ضرورت بیشتری برای پرداختن به آن وجود دارد.
وی بیان کرد: ما خودمان را موظف می‌دانیم که در چارچوب اشارات و تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی، در زمینه‌های مختلف کار کنیم. حضرت آقا در بیانیه «گام دوم انقلاب» به سه بخش: وضعیت گذشته، آنچه انقلاب اسلامی انجام داده و تمدن‌سازی که نقطه آرمانی انقلاب اسلامی است، اشاره فرمودند که لازم است در بخش اول به تاریخ پهلوی و وضعیت مشروطه پرداخته شود چراکه تاریخ پُر از درس و عبرت است که امیدوارم اهل قلم به میدان بیایند چراکه وظیفه ما ناشران و اهل قلم این است که خواسته ایشان را در گام دوم انقلاب محقق کنیم.
مدیر مسؤل موسسه فرهنگی هنری قدرولایت گفت: یکی از درس‌های بسیار مهمی که می‌توان از مطالعه تاریخ مشروطه داشت، ایجاد اختلافی است که در بین علما صورت گرفت. پس از اختلاف‌هایی که انجمن‌های سری بین علمای تهران و مراجع نجف ایجاد کردند، و فردی روحانی به نام خرقانی را به نجف فرستادند تا آنان را با مشروطه همراهی کنند و توانستند شیخ فضل‌الله نوری را در تهران و در جلوی دیدگان مردم به دار بزنند. این یکی از درس‌های بسیار مهمی است که می‌توان از وجود نفوذی‌هایی گرفت که به شکل تشکیلاتی و غیر تشکیلاتی ذهن علما را نسبت به هم بد می‌کردند. و درس دیگری که امروز قابل استفاده است بحث حرکت روشنفکری و شناخت عمق این حرکت است. شهید شیخ فضل‌الله به عمق این حرکت نگاه می‌کرد اما دیگران متوجه آن نبودند گفتمان او با آقای سید عبدالله بهبهانی و سید محمد طباطبایی در حرم حضرت عبدالعظیم عمق بینش شیخ را نشان می‌دهد که با مشاهده ورود منحرفین بهایی و مادی مسلکهابه نهضت، متوجه انحراف آن شدند. و با هجمه‌هایی که از سوی تقی‌زادها انجام شد کار به جایی رسید که مردم نسبت به حرکت مشروطه بدبین شدند و رفتند و خانه نشستند و نهایتاً این حرکت منجر به حکومت استبدادی و خشن رضاخان شد. این اتفاقات برای ما عبرت است و امروز نیز اگر چنین وضعیتی تکرار شود، شاهد وضعیت مشابهی خواهیم بود.
وی گفت: کتاب «در مشروطه چه گذشته؟» یک کار پژوهشی است که در پنج جلد منتشر شده و کسانی که می‌خواهند عمیقاً موضوع مشروطه را با اسناد مطالعه کنند، این یک اثر جامع و کامل است. همین کتاب با حذف بخشی از اسناد و تصاویر و فشرده‌سازی متن در کتاب «مشروطه از آغاز تا سرانجام» منتشر شد. در کنار این آثار، کتاب داستانی مستند «عینک شیخ» به افت و خیزهای بین جناح روشنفکری و علما، به ویژه شخص شیخ فضل الله نوری می‌پردازد. «من تقی‌زاده هستم» اثری دیگری است که به شکل روایتگری از زبان تقی‌زاده از ابتدای نهضت مشروطه تا پایان حیات او یعنی سال 1348 روایت شده است. جلد اول این اثر که مربوط به دوره مشروطه است منتشر شده است و جلد دوم آن که مربوط به دوران پهلوی است در حال تدوین است که منتشر خواهد شد.
عطایی از فراخوان همکاری موسسه قدرولایت با نویسندگان خبر داد و گفت: ما در فراخوان عمومی اعلام کرده‌ایم که اهالی قلم که می‌توانند تاریخ را برای قشرهای مختلف تولید کنند با ما همکاری کنند چراکه ما برای مقاطع دبیرستان و دبستان در حوزه تاریخ معاصر تولیدات مناسبی را نداشته‌ایم.
